Në shkurt, PERSPEKTIVA do të arrijë një rekord në aspektin mediatik. Janë të paktë emisionet që mund të mburren me traditën e transmetimit të vazhdueshëm prej 10 vitesh, aq sa do të regjistrojë PERSPEKTIVA.
Shoqata Perspektiva Plus me kompaninë e produksionit Mebius Film nga Sarajeva prodhoi 530 emisione që u transmetuan në 36 stacione televizive në rajon. Projekti realizohet në bashkëpunim me NED (National Endowment for Democracy, Washington) dhe Radio Evropa e Lirë, e cila e publikon emisionin në portalin e saj çdo të hënë. Ideja e projektit është të fokusohet tek të rinjtë në vendet e Ballkanit Perëndimor, për t’u shërbyer atyre si një platformë për dialog me bashkëmoshatarët e tyre dhe me autoritetet. Një nga pjesëmarrësit thotë se pjesëmarrja në PERSPEKTIVE i tregoi atij se “mund të kesh ide novatore për të ndryshuar gjithë këtë vend”. Unë nuk jam i angazhuar politikisht dhe kjo (PERSPEKTIVA) më tregoi se mund të bashkohem si qytetar, se mund të shpreh mendimin tim, pikëpamjet e mia dhe t’u drejtohem autoriteteve…”
Të rinjtë kanë një hapësirë ku mund të thonë atë që mendojnë dhe kjo është ajo që e bën më të lumtur Petrën nga Prozora-Rama.
“Më vjen mirë që ka ende dikush që kujdeset për zërin dhe opinionin tonë”
https://www.youtube.com/watch?v=yTqJaTgfuJQ&ab_channel=RadioSlobodnaEvropa
Më shumë se 15,000 të rinj shprehën mendimin e tyre në PERSPEKTIVA. Ata treguan mijëra histori. Për një djalë nga Mostari të cilin PERSPEKTIVA e çoi në anën tjetër të Urës së Vjetër ku nuk kishte qenë kurrë më parë; për një vajzë nga Podgorica që i mbijetoi dhunës; një të riu nga Beogradi i cili foli për kontrollin e grupeve të tifozëve; për një kosovare që ishte tmerruar sesi shoqëria i trajton gratë; për një grua rome nga Maqedonia e Veriut e cila i mbijeton diskriminimit; për një vajzë nga Bijelina, e cila u bëri thirrje autoriteteve që nuk kanë bërë asgjë për të mbrojtur viktimat e dhunës seksuale dhe për të ndëshkuar autorët. Historia e saj, ashtu si disa të tjera, shkaktoi një reagim në mediat tradicionale. Të rinjtë folën për zhgënjimin e tyre me gjendjen e punëve në vendin e tyre, për paaftësinë e tyre për të kundërshtuar rekrutimet partiake, për arsimin e vjetëruar ku ata mësohen “të prishin, të mos mendojnë”. Ata nuk duan, nëse nuk duhet të shkojnë jashtë vendit, por, si Jelena nga Podgorica, pyesin:
“Nuk dua të iki këtu, por çfarë më ofron Mali i Zi?
https://www.slobodnaevropa.org/a/perspektiva-specijal-u-podgorici/31967591.html
PERSPEKTIVA dëshiron të motivojë të rinjtë që të mos dorëzohen dhe të luftojnë për ndryshime, siç po bëjnë të rinjtë në Serbi këto ditë. Në shoqëritë që po radikalizohen, janë ata që manipulohen dhe ata e dinë këtë.
Një nga moderatoret e emisionit, Marko Sheliq-Marçelo, tha se nuk është habitur as nga mençuria e tyre dhe as nga protesta, pasi prej vitesh bisedon me të rinjtë në PERSPEKTIVA dhe e sheh pakënaqësinë e tyre duke u rritur. Ata kanë emra të ndryshëm, fe dhe kombe të ndryshme, por udhëheqin një dialog tolerance, diversiteti dhe ndjeshmërie. Ata dëgjojnë njëri-tjetrin, pranojnë ose refuzojnë argumentet. Ata e kuptojnë njëri-tjetrin. Ata ndryshojnë, zgjerojnë horizontet e tyre.
Në emision ata ia prezantuan argumentet e tyre Presidentit të Malit të Zi, kryeministrave të Kosovës dhe Maqedonisë së Veriut, si dhe Malit të Zi. Ata folën me ministra, ambasadorë dhe deputetë. Dhe të gjithëve, si Andrijana nga Beogradi, të njëjtën gjë: Mos na përçani.
“Këtu askush nuk urren askënd, mendoj se urrejtja nuk ekziston këtu, se nuk është as e natyrshme e as njerëzore, ne jemi mësuar vetëm të urrejmë. Është e vështirë për mua dhe tani po dridhem të flas për këtë. Na thuhet se duhet të urrejmë fqinjin tonë që është i një feje tjetër. Është, nuk e di, është e tmerrshme për mua. Pra, nuk është çështja që e ndjej unë, por më thanë!»
https://www.slobodnaevropa.org/a/perspektiva-beograd-20-02-22/31712505.html
PERSPEKTIVA ndiqet në Facebook nga më shumë se 22,000 njerëz nga i gjithë rajoni. Disa video kanë më shumë se 600,000 shikime. Vetëm në tre muajt e fundit të vitit të kaluar, rishikimi i postimeve PERSPEKTIV ka arritur shifrën prej 910 300. Numri i përdoruesve ka kaluar 388,000. Në të njëjtën periudhë kohore, Instagram regjistroi 440,000 shikime, ndërsa në TikTok ky numër ishte vetëm pak më pak se 300,000. Të kombinuara, videot janë parë më shumë se 750,000 herë nga 420,000 njerëz në këto dy rrjete.
Në faqen e internetit https://perspektiva.plus/ të rinjtë shprehin pikëpamjet e tyre për aktualitetin. Ata shpjegojnë pse po protestojnë, çfarë u pëlqen dhe çfarë nuk u pëlqen. Ata janë njëzëri kundër çdo lloj diskriminimi dhe më së shpeshti përmendin diskriminimin ndaj grave dhe personave LGBT. Ata flasin për dhunën e bashkëmoshatarëve dhe traumat që trashëgojnë nga prindërit dhe të rriturit. Ata janë thellësisht të zhgënjyer me arsimin dhe janë unikë në pretendimin se jetojnë në shekullin e 21-të dhe mësojnë nga librat e shekullit të kaluar, siç e shprehu me elokuencë Benjamin nga Bosnja dhe Hercegovina.
“Ne mësojmë nga librat 40, 50 vjeçarë, që janë shkruar në kohën e shtetit të dikurshëm, dhe teknologjia jonë dhe gjithçka tjetër po ecën përpara dita ditës.“
https://www.youtube.com/watch?v=bPCUMCQ_O_M&ab_channel=RadioSlobodnaEvropa
Ata kanë një mesazh për të moshuarit, të cilin e ka folur Nadja nga Podgorica.
“Çfarë duhet të dëgjojnë nga ne të moshuarit? Është se jemi shumë të inatosur që na lanë të zgjidhim problemet e konfliktit në Ballkan!”.
https://www.youtube.com/watch?v=30EixzYetRQ&ab_channel=RadioSlobodnaEvropa
Problemet në Ballkan mund të zgjidhen vetëm nëse secili vend niset nga vetja. Petar, nga Beogradi.
“Mendoj se është përgjegjësi e këtij vendi, e Republikës së Serbisë, e shtetit të Serbisë që të pranojë krimet që ka bërë ndaj kombeve të tjera, ndaj njerëzve të tjerë, ndaj vendeve të tjera në luftërat e viteve të 90-ta. OK, ishte luftë, në luftë ndodhin gjëra, gjëra të neveritshme dhe pozicione të ndryshme mundohen të justifikojnë disa akte në luftë, por ky vend dhe mbi të gjitha liderët e këtij vendi në krye me Aleksandar Vuçiqin që bënë gjëra në kodrat e Sarajevës për të cilat nuk dua të flas këtu sepse ishin të neveritshëm. Dhe deklaratat që ai kishte, janë të tmerrshme. Ai duhet të jetë pas hekurave për këtë për sa më përket mua. Të dalin publikisht dhe të pranojnë përgjegjësinë e tyre”.
https://www.slobodnaevropa.org/a/perspektiva-beograd-20-02-22/31712505.html
Cilado qoftë e ardhmja e Ballkanit Perëndimor, të rinjtë, në një mënyrë apo tjetër, do të marrin pjesë në të dhe do të korrigjojnë atë që duhet korrigjuar. Çdo përpjekje për t’u kushtuar vëmendje dhe kujdes këtyre brezave zvogëlon gjasat që ata të jenë ata që do të përsërisin historinë e dhunshme të këtyre zonave. Të rinjtë e dinë këtë.
